سیستم آبیاری در رشد و نمو گیاهان و محصولات کشاورزی از اهمیت زیادی برخوردار می‌باشد.
آبیاری اصولی باعث پرورش بهتر گیاهان و افزایش بهره وری و محصول دهی خواهد شد. از آن جا که کشور ما در معرض کم آبی قرار دارد روش‌های اصولی آبیاری می‌تواند به صرفه جویی در مصرف آب کمک فراوانی نماید.
آبیاری قطره‌ای یکی از روش‌های کارآمد و بهینه آبیاری است که محبوبیت زیادی بین کشاورزان و باغداران دارد. این سیستم آبیاری از نظر اقتصادی مقرون به صرف است و برای طیف وسیعی از محصولات با شرایط آب و هوایی مختلف می‌توان آن را به کار برد. آبیاری قطره‌ای یکی از جدیدترین و بروزترین روش‌های آبیاری تحت فشار است. ما در این نوشته لیست کامل تجهیزات آبیاری قطره‌ای را به شما معرفی خواهیم کرد.
آبیاری قطره‌ای چیست؟
روش آبیاری قطره‌ای در واقع نوعی آبیاری موضعی و میکرو می‌باشد.
در این روش آب با فشار کم به شکل قطره چکان به ریشه گیاه منتقل می‌شود. این روش آبیاری به شکل آهسته انجام شده و به همین دلیل بازدهی بالایی دارد و موجب صرفه جویی در مصرف آب می‌شود. روش آبیاری قطره‌ای سطح خاک را با عمق و مساحت کم خیس می‌کند و با این روش میزان تبخیر آب نیز کاهش پیدا می‌کند.
تجهیزات آبیاری برای روش آبیاری قطره‌ای از اهمیت زیادی برخوردار است و اگر از تجهیزات مناسب برای این روش استفاده شود از سایر روش‌ها مانند آبیاری سطحی و بارانی کارآمدتر می‌باشد.
آبیاری قطره‌ای به شکل قطره چکان آب را در سطح خاک پخش کرده و آن را مرطوب می‌نماید. این آب به وسیله خاک به مقدار مشخصی جذب شده و در عمق خاک به ریشه‌های گیاه می‌رسد.
روش آبیاری قطره‌ای اگر چه در ابتدا هزینه‌هایی در بر دارد اما در دراز مدت موجب صرفه جویی در هزینه‌ها می‌شود.
مزایای استفاده از آبیاری قطره‌ای
همان طور که گفتیم آبیاری قطره‌ای یکی از روش‌های کارآمد و بهینه آبیاری است این روش مزایای زیادی دارد از جمله:
- آبیاری قطره‌ای موجب صرفه جویی در مصرف آب می‌شود.
- آبیاری قطره‌ای موجب افزایش بهره‌وری و ثمردهی محصولات می‌شود.
- رشد گیاهان را بهبود می‌بخشد.
- با استفاده از این روش می‌توان از برخی از سموم به شکل همزمان استفاده کرد.
- با روش آبیاری قطره‌ای استفاده از کود در هنگام آبیاری ممکن است.
- آبیاری قطره‌ای جلوی تبخیر آب در خاک را می‌گیرد.
- روش آبیاری قطره‌ای روش هوشمندی است که هزینه‌ها را کاهش می‌دهد.
تجهیزات آبیاری قطره‌ای
آبیاری قطره‌ای فرآیند پیچیده‌ای دارد و ابزارهای متعددی برای این روش مورد نیاز است. ابزار و تجهیزات مرتبط با یکدیگر سیستم آبیاری قطره‌ای را تشکیل می‌دهند و یک شبکه و سیستم آبرسانی را به وجود می‌آورند. آشنایی با این تجهیزات باعث می‌شود تا کشاورزان و باغداران وسایل و تجهیزات مناسب‌تر و با کیفیتی را برای بهبود سیستم آبیاری و آبرسانی تهیه نمایند. این کار جلوی خرید مجدد و تعویض تجهیزات آبیاری را گرفته و موجب مصرف بهینه هزینه‌ها نیز می‌شود.
تجهیزاتی که برای آبیاری قطره‌ای مورد نیاز است شامل موارد زیر می‌باشد:
- پمپ
- لوله‌های اصلی و فرعی
- قطره چکان‌ها
- اتصالات آبیاری
- سیستم فیلتراسیون
- ابزار هوشمند سازی
در ادامه هر یک از موارد فوق را بررسی خواهیم کرد.
1. پمپ
پمپ برای استفاده در سیستم‌های آبیاری خانگی و قطره‌ای مناسب است، یکی از مهمترین تجهیزات و لوازم مورد نیاز برای آبیاری قطره‌ای پمپ یا ایستگاه پمپاژ می‌باشد. پمپ آب را ذخیره کرده و در زمان مناسب به لوله‌ها و قطره چکان‌ها می‌رساند.
البته استفاده از پمپ برای باغچه‌های کوچک ضروری نیست و حتی برای برخی از زمین‌های کشاورزی نیز فشار معمولی آب برای آبیاری کفایت می‌کند. استفاده از پمپ بیشتر برای زمین‌های کشاورزی بسیار بزرگ و باغ‌های بزرگ کشاورزی نیاز است.
این که چه زمین‌هایی به پمپ نیاز دارند به مساحت زمین یا باغ، اندازه قطر لوله‌ها، شیب زمین و تعداد قطره چکان‌ها بستگی دارد. با توجه به این فاکتورها باید پمپ مناسب برای آبیاری زمین یا باغ تهیه نمود.
2. لوله‌های اصلی و فرعی
نقش لوله‌ها در سیستم آبیاری قطره‌ای نقش مهمی است. لوله‌ها در واقع نقش رساندن آب را به ریشه‌های گیاهان به عهده دارند.
جنس لوله‌های اصلی برای آبیاری قطره‌ای از پلی اتیلن و جنس لوله‌های فرعی از نوار تیپ یا پلی اتیلن می‌باشد. نوار تیپ در واقع لوله‌های نازکی هستند که ضخامت آن‌ها حدود 4 الی 25 میلی‌متر می‌باشد.
نوارهای آبیاری نازک معمولاً یک بار مصرف بوده و پس از استفاده دور انداخته می‌شوند.
نوارهای آبیاری ضخیم نوارهایی هستند که لوله‌های قطره چکان به آن وصل می‌شوند و به شکل دائمی برای آبیاری زیر سطحی مورد استفاده قرار می‌گیرند. قیمت لوله‌های آبیاری بسته به متریال به کار رفته در لوله متفاوت می‌باشد.
3. قطره چکان‌ها
قطره چکان نیز یکی از اجزای اصلی در سیستم آبیاری قطره‌ای می‌باشد. قطره چکان‌ها معمولاً به دو نوع تقسیم می‌شوند:
- قطره چکان‌های خود تنظیم
- قطره چکان‌های تنظیم شونده
قطره چکان باید فاصله 15 تا 20 سانتی‌متری با ساقه گیاه داشته باشد. این فاصله برای جلوگیری از رشد قارچ و باکتری در گیاه باید رعایت شود.
4. اتصالات آبیاری
سیستم آبیاری قطره‌ای به لوازم و اتصالات مختلفی نیاز دارد. به صورت کلی اتصالاتی که برای آبیاری قطره‌ای مورد نیاز است شامل موارد زیر می‌باشد:
- سرشلنگی
- لی فلت و لوله‌های انعطاف‌پذیر
- گیره انتهایی لی فلت
- کپ انتهایی
- کمربند لی فلت
- پانچر لی فلت
- سه راهی لی فلت
- رابط مساوی لی فلت
- بست ابتدایی لی فلت
- شیر انشعاب رزوه
- زانویی
- واشر
- کورکن لوله
- پانچر لوله
5. سیستم فیلتراسیون
سیستم فیلتراسیون در واقع از مسدود شدن قطره چکان به وسیله شن و خاکریزه جلوگیری می‌کند.
6. ابزار هوشمند سازی
یکی از تجهیزات آبیاری قطره‌ای ابزار هوشمند سازی است، مزیت دیگری که سیستم آبیاری قطره‌ای دارد این است که می‌توان آن را به شکل مکانیزه یا هوشمند سازی نمود.
آبیاری قطره‌ای تنها با اضافه کردن چند قطعه مانند تایمر، شیرهای تایمردار، کنترل‌های برقی و … امکان هوشمند سازی دارند. پس از هوشمند شدن سیستم آبیاری بدون حضور در مکان کشاورزی یا باغداری می‌توانید گیاهان را آبیاری نمایید.
سیستم‌های پیشرفته آبیاری قطره‌ای نیز دارای سنسورهای هوشمندی هستند که در صورت نیاز به گیاهان آن‌ها را آبیاری می‌نمایند.
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.